Jafnréttisáætlun

Markmið jafnréttisáætlunar Menntaskólans í Reykjavík er að stuðla að jafnrétti kynjanna og tryggja jafna stöðu og virðingu allra kynja innan skólans. Í öllu skólastarfi verði unnið gegn viðhorfum sem leiða til aðstöðumunar kynja. Í starfsmannastefnu skólans skulu jafnréttismál vera stöðugt höfð í huga.

JAFNRÉTTISNEFND

Jafnréttisnefnd Menntaskólans í Reykjavík er skipuð til tveggja ára. Hlutverk nefndarinnar er meðal annars að fylgjast með stöðu jafnréttismála í Menntaskólanum í Reykjavík, móta stefnu og áætlanir skólans í jafnréttismálum og vera ráðgefandi fyrir jafnréttisfulltrúa skólans.
Í starfi sínu hefur nefndin til hliðsjónar jafnréttisáætlun mennta- og menningarmálaráðuneytis og Stjórnarráðs og lög og reglugerðir sem við eiga. Í jafnréttisnefnd sitja:

• Sigríður Árnadóttir, verkefnastjóri, stýrir starfi jafnréttisnefndar
• Dagný Vilhelmsdóttir, kennari, fulltrúi í jafnréttisnefnd
• Sigurður Páll Guðbjartsson, kennari, fulltrúi í jafnréttisnefnd

Jafnréttisáætlunin inniheldur markmið og aðgerðir skólans í jafnréttismálum, hver ber ábyrgð á þeim og hvernig eftirfylgni skal háttað.

JAFNRÉTTISFULLTRÚI

Jafnréttisfulltrúi skólans er Sigríður Árnadóttir. Hlutverk jafnréttisfulltrúa er að fjalla um og hafa eftirlit með jafnréttisstarfi í skólanum. Hann sendir mennta- og menningarmálaráðuneyti árlega greinagerð um jafnréttisstefnu skólans.

ÁHERSLUATRIÐI JAFNRÉTTISÁÆTLUNAR SKÓLANS

Menntaskólinn í Reykjavík leggur meðal annars áherslu á að:

• Auglýst störf á vegum skólans skulu vera ókyngreind og höfða til allra kynja. Þegar birtar eru tölfræðilegar upplýsingar á vegum skólans skulu þær jafnan vera kyngreindar, eftir því sem við á.
• Starfsfólki líði vel og að það sé góður starfsandi í skólanum. Allt starfsfólk á rétt á að komið sé fram við þá af virðingu og að þeir sæti ekki kynferðislegri áreitni, einelti né öðru ofbeldi. Það sama gildir um samskipti kennara og nemenda.
• Að öllum nemendum sem sækja um skólavist við Menntaskólann í Reykjavík og uppfylla inntökuskilyrði standa allar brautir og deildir skólans til boða óháð öðrum breytum.
• Námsráðgjöf skólans miðast við að nemendum bjóðist nám eftir áhuga þeirra og getu.
• Kennarar skólans reyni að velja námsefni og nota þannig kennsluaðferðir að öll kyn fái að njóta sín.
• Að rödd nemenda fái að heyrast telji þau að halli á eitthvert kyn í námsefninu.
• Jafnréttisfulltrúi fundi árlega með jafnréttisnefnd nemendafélaganna til að heyra þeirra upplifun og áherslur í jafnréttismálum.
• Tryggt verði að öll kyn njóti sömu möguleika til endurmenntunar og starfsþjálfunar og til að sækja námskeið er haldin eru til að auka hæfni í starfi.

1. LAUNAJAFNRÉTTI

Við ákvörðun launa skal þess gætt að kynjum sé ekki mismunað. Öllum kynjum skulu greidd jöfn laun og skulu njóta sömu kjara fyrir jafnverðmæt og sambærileg störf. Kynjajafnréttis sé gætt við úthlutun hvers konar þóknunar og hlunninda, beinna og/eða óbeinna. Einnig skulu kynin njóta sömu kjara hvað varðar lífeyris-, orlofs- og veikindarétt og hvers konar önnur starfskjör eða réttindi sem metin verða til fjár sbr. 18. grein laga um jafna stöðu og jafnan rétt kynjanna nr. 150/2020

• Markmið: Markmið MR er að ekki mælist neinn kynbundinn launamunur, en þó þannig að vikmörk í launagreiningu sé aldrei meiri en +/-5%.
• Ábyrgð: rektor og jafnréttisfulltrúi
• Aðgerð: Að standast árlegar úttektir hjá viðurkenndri vottunarstofu skv. Jafnlaunastaðlinum ÍST 85:2012 og lög nr. 56/2017. MR hefur jafnframt sett sér jafnlaunastefnu sem birt er á heimasíðu skólans.
• Eftirfylgni: Launagreiningu skal framkvæma árlega og unnið er úr frávikum skv. verklagsreglu 4.5.3.  Jafnréttisfulltrúi kynnir niðurstöður launagreiningar fyrir starfsfólki og kemur tillögum til úrbóta til rektors ef það á við.

2. STÖÐUVEITINGAR OG STÖRF

Jafnréttissjónarmið verði metin til jafns við önnur mikilvæg sjónarmið sem ráða við stöðuveitingar. Stefnt er að því að halda sem jöfnustu hlutfalli kynja í störfum innan skólans. Þess verði gætt við úthlutun verkefna og tilfærslu í störfum. Jafnframt bjóðist jöfn tækifæri til að axla ábyrgð og njóta framgang í störfum.

• Markmið: að hlutfall kynja sé svipað í sambærilegum störfum.
• Ábyrgð: rektor og konrektor.
• Aðgerð: að taka saman kynjahlutföll í öllum starfshópum.
• Eftirfylgni: Kyngreindar upplýsingar um starfsfólk og stjórnendur skal taka saman og birta í sjálfsmatsskýrslu skólans.

3. ÞÁTTTAKA Í RÁÐUM OG NEFNDUM

Unnið skal markvisst að því að jafna fjölda kynja í ráðum og nefndum á vegum skólans. Þegar óskað er eftir tilnefningum í nefndir og ráð skal farið fram á að tekið sé mið af 1. gr. og 19. gr. laga um jafna stöðu og jafnan rétt kynjanna nr. 150/2020 um bann við mismunun í starfi og við ráðningu.

• Markmið: að hlutfall kynja sé jafnt í vinnuhópum, ráðum og nefndum á vegum skólans. Ábyrgð: rektor, konrektor og jafnréttisfulltrúi.
• Aðgerð: að jafnréttisfulltrúi afli upplýsinga um hlutfall kynja í nefndum og ráðum og kynni jafnréttisnefnd stöðu mála.
• Eftirfylgni: Ef hallar á eitthvert kyn í vinnuhópum, ráðum eða nefndum er starfsfólk af viðkomandi kyni hvatt til að bjóða sig fram næst þegar kosið er í vinnuhópa, ráð eða nefnd.

4. STARFSÞJÁLFUN OG ENDURMENNTUN

Tryggt verði að öll kyn njóti sömu möguleika til endurmenntunar og starfsþjálfunar og til að sækja námskeið er haldin eru til að auka hæfni í starfi.

• Markmið: að öll kyn njóti sömu möguleika til endurmenntunar og starfsþjálfunar.
• Ábyrgð: rektor og konrektor.
• Aðgerð: að taka saman upplýsingar um þátttöku í starfsþjálfun og endurmenntun flokkaða eftir kyni sem verði kynnt jafnréttisnefnd.
• Eftirfylgni: jafnréttisnefnd fer ár hvert yfir stöðu mála, aldrei síðar en í mars ár hvert.

5. SAMRÆMING FJÖLSKYLDU- OG ATVINNULÍFS

Leitast er við að gera starfsmönnum kleift að samræma starfsskyldur sínar og skyldur gagnvart fjölskyldu með sveigjanlegum vinnutíma, hlutastörfum eða annarri vinnuhagræðingu, eftir því sem við verður komið.

• Markmið: að öll kyn geti samræmt starfsskyldur og skyldum gagnvart fjölskyldu.
• Ábyrgð: rektor og konrektor.
• Aðgerð: að jafnréttisnefnd kanni stöðuna ár hvert, formlega eða óformlega.
• Eftirfylgni: sjónarmið jafnréttisnefndar er kynnt fyrir rektor ef nefndin telur að aðgerða sé þörf.

6. KYNFERÐISLEG, KYNBUNDIN ÁREITNI OG KYNBUNDIÐ OFBELDI

Allir nemendur og starfsmenn eiga rétt á því að komið sé fram við þá af virðingu og að þeir sæti ekki kynferðislegri eða kynbundinni áreitni eða ofbeldi, eins og skilgreint er í lögum nr. 10/2008.

• Kynferðisleg áreitni er kynferðisleg hegðun sem er ósanngjörn og/eða móðgandi og í óþökk þess sem fyrir henni verður. Kynferðisleg áreitni getur verið líkamleg, orðbundin eða táknræn.
• Kynbundin áreitni er hvers kyns ósanngjörn og/eða móðgandi hegðun, sem tengist kyni þess sem fyrir henni verður, er í óþökk og hefur áhrif á sjálfsvirðingu viðkomandi. Áreitnin getur verið líkamleg, orðbundin eða táknræn.
• Ofbeldi á grundvelli kyns sem leiðir til eða gæti leitt til líkamlegs, kynferðislegs eða sálræns skaða eða þjáninga þess sem fyrir því verður, einnig hótun um slíkt, þvingun eða handahófskennda sviptingu frelsis, bæði í einkalífi og á opinberum vettvangi.

• Markmið: að koma í veg fyrir kynbundið ofbeldi, kynferðislega og kynbundna áreitni. Að til sé til staðar skrifleg áætlun um um aðgerðir fram kemur kvörtun/ábending/rökstuddur grunur um einelti, kynferðislega áreitni, kynbundið áreitni eða ofbeldi
• Ábyrgð: allt starfsfólk ber ábyrgð á að koma í veg fyrir og uppræta kynferðislega og kynbundna áreitni og ofbeldi. Rektor ber ábyrgð á úrlausn, en jafnréttisfulltrúi á kynningu.
• Aðgerð: telji nemendur eða starfsfólk sig verða fyrir kynbundnu ofbeldi, kynferðislegri eða kynbundinni áreitni má t.d. leita til trúnaðarmanna eða jafnréttisfulltrúa.

• Forvarnir: kynna áætlun skólans gegn einelti, kynferðislegri áreitni, kynbundinni áreitni og ofbeldi fyrir nemendum og starfsfólki. Kynna hana fyrir nýjum nemendum þegar þeir hefja nám við skólann og nýju starfsfólki þegar þau hefja störf.
• Eftirfylgni: áreitni getur varðað tilfærslu í starfi og eða áminningu. Bregðast við slíkum málum í samræmi við skriflega áætlun um viðbrögð við einelti, kynferðislegri áreitni, kynbundinni áreitni og/eða ofbeldi.

ENDURSKOÐUN OG SAMÞYKKT

Jafnréttisáætlun þessi er gerð í samræmi við 1. grein laga um jafna stöðu og jafnan rétt kynjanna nr. 150/2020 þar sem kveðið er á um að leggja beri áherslu á að tryggja öllum kynjum jafnan rétt. Jafnframt skulu jafnréttisáætlun og jafnréttissjónarmið í starfsmannastefnu endurskoðuð á þriggja ára fresti.

Jafnréttisáætlun þessi var endurskoðuð í september 2025 og gildir til september 2028.